به برجستگی و برآمدگی های غیر طبیعی که در هر نقطه ای از بدن ممکن است ایجاد شود ، توده گفته می شود. توده های تناسلی نیز کیست هایی سر بسته ای هستند که از چرک ، هوا و یا مایعات پر شده اند و در نواحی اطراف دیواره واژن پدیدار می شوند. عوامل بسیاری در ایجاد انواع کیست های تناسلی نقش دارند. از طرفی ممکن است این توده ها خوش خیم و یا بدخیم باشند. برخی از این زائده ها به صورت خود به خود بعد از مدتی برطرف می شوند ؛ این در حالی است که برخی از آن ها به مراقبت و درمان جدی نیاز دارند. به همین دلیل لازم است با انواع این عارضه ها و علائم و نشانه های آن آشنایی داشته باشید. برای شناخت بیشتر این نوع توده ها و همچنین روش های جلوگیری و درمان تا انتهای این مقاله از کلینیک رکتال ، بهترین مرکز بیماری های نشیمنگاهی در تهران همراه باشید.
آشنایی با انواع توده های تناسلی
همانطور که بیان شد انواع مختلفی از کیست های تناسلی وجود دارند که از جمله شناخته شده ترین و رایج ترین آن ها می توان به کیست های مولرین ، کیست های بارتولین ، کیست های اینکلوژن و کیست های گارتنر اشاره نمود. همچنین باید بدانید که تومورهای خوش خیم به صورت کیست بروز پیدا می کنند. به صورت کلی علت شکل گیری توده های تناسلی به نوع آن بستگی دارد. برای مثال ممکن است یک توده به دلیل وجود ضربه ظاهر شود و گاه ممکن است علت بروز آن به روابط جنسی و یا زایمان ارتباط داشته باشد. در ادامه این مقاله از بهترین کلینیک بیماری های نشیمنگاهی در تهران ، به معرفی هر یک از این کیست ها خواهیم پرداخت.
کیست های اینکلوژن :
از جمله شایع ترین کیست های واژینال هستند که به دلیل آسیب دیدن دیواره واژن اغلب پدیدار می شوند. همچنین این نوع از کیست های تناسلی در طول زایمان و یا بعد از جراحی نیز ممکن است بروز پیدا کنند.
کیست بارتولین :
در محلی نزدیک به دهانه واژن ، بر روی لابیاها ، غده بارتولین قرار دارد. زمانی که یک لایه از پوست روی این غده قرار می گیرد ، مایعات به غده بارتولین باز گشته و منجر به تشکیل توده تناسلی می شوند. کیست های بارتولین معمولا بدون درد هستند و اگر حالت عفونی پیدا کنند به آبسته تبدیل می شوند.
کیست های مولرین :
بعد از زایمان و تولد کودک این احتمال وجود دارد که برخی مواد و ترکیبات در محل باقی بمانند و معمولا این نوع از کیست ها به دلیل همین موضوع تشکیل می شوند. توده های تناسلی مولرین از مخاط پر شده و احتمال شکل گیری آن ها در قسمت های مختلفی از ناحیه تناسلی وجود دارد.
کیست های مجرای گاتنر :
مجرای گاتنر یکی از اندام های حفره لگنی در خانم ها می باشد که جنین در این مجرا شروع به رشد می کند. ممکن است مایعات نیز در این مجرا تجمع پیدا کنند و پس از مدتی شاهد کیست بر روی دیواره واژن باشیم.
علاوم و نشانه های توده تناسلی
معمولا تشکیل توده های تناسلی با علائم و نشانه خاصی همراه نیست. به صورت کلی ممکن است شما به یک باره شاهد ایجاد برامدگی و برجستگی هایی در دیواره ناحیه تناسلی خود باشید. همچنین این احتمال وجود دارد که کیست های تناسلی در زمان برقراری رابطه جنسی و یا وارد کردن تامپون به درون واژن به دلیل درد نسبی احساس شوند.
توده های تناسلی چگونه تشخیص داده می شوند ؟
در قدم اول لازم است معاینه لگنی انجام شود. در طی این معاینه پزشک به بررسی برجستگی های دیواره ناحیه واژن خواهد پرداخت و برای تشخیص دقیق تر عارضه با توجه به شواهد موجود و علائم و نشانه هایی که بیمار دارد ، چندین تست پزشکی دیگر نیز انجام می شود :
- برای پی بردن به خوش خیم و یا بدخیم بودن کیست تناسلی لازم است بیوپسی از بافت توده ها انجام شود.
- جهت شناسایی بیماری های مقاربت جنسی ، لازم است آزمایشات ترشحات واژن یا دهانه رحم انجام شود.
- سونوگرافی ، سی تی اسکن و MRI نیز برای بررسی دقیق تر و مشاهده جزئیات ممکن است تجویز شود.
روش های درمان توده های تناسلی در تهران
معمولا در بیشتر مواقع کیست های ناحیه تناسلی به درمان خاصی نیاز ندارند و خود به خود برطرف می شوند. لازم است کیست های واژینال به صورت ماهیانه از نظر رشد و هر نوع تغییر مورد بررسی و معاینه قرار بگیرند. در صورتی که توده علائم شدیدی را به همراه داشته باشد و یا در طول زمان دچار رشد و تغییر شود ، لازم است عارضه به کمک جراحی خارج شود. همچنین اگر توده تناسلی منجر به عفونت و یا آبسه شود ، باید داروهای آنتی بیوتیک مورد استفاده قرار بگیرد.
آنتی بیوتیک : داروی آنتی بیوتیک در شرایطی که کیست عفونی شود و یا به دلیل مقاربت جنسی عفونی به ناحیه وارد شده باشد ، لازم است تجویز شود.
نشستن در وان حمام : برای این منظور باید وان و یا یک تشت را پر از آب کنید و تا چند مرتبه در روز داخل آن بنشینید. این کار باید به مدت 3 الی 4 روز ادامه داشته باشد. نشستن در آب می تواند منجر به تخلیه و از بین رفتن توده های تناسلی ، بدون دخالت انسانی شود.
مارسوپیالیزیشن : در این تکنیک در دو سمت محل تخلیه کیست ، دو بخیه زده می شود تا برش به صورت دائم باز بماند. سپس یک لوله پلاستیکی کوچک در این محل قرار داده می شود تا تخلیه کامل توده تناسلی انجام شود و از بازگشت کیست جلوگیری به عمل آید.
جراحی : آخرین و قطعی ترین گزینه درمان توده تناسلی عمل جراحی است. این کار به کمک بی حسی موضعی و داروی آرام بخش در کلینیک جراحی انجام می شود. در این روش یک برش بسیار کوچک درون کیست ایجاد می شود تا تخلیه از طریق این برش صورت بگیرد.
کیست های ولوار
در ناحیه فرج غددی وجود دارند که شامل بارتولین ، چربی ، غدد شبه پروستاتی زنانه هستند. در شرایطی که این غدد مسدود شوند ، امکان بروز و تشکیل کیست های تناسلی بیشتر می شود. معمولا اندازه این کیست ها متغیر بوده و می تواند کوچک و یا سفت باشند. در صورتی که این نوع از کیست ها عفونی نشوند ، دردی را به همراه نخواهند داشت. معمولا این نوع از کیست ها به روش درمانی خاصی نیاز ندارند و تنها اگر دچار عفونت شوند ، لازم است به کمک تجویز آنتی بیوتیک و یا جراحی تخلیه شوند.
روش های مراقبتی برای رفع کیست های تناسلی
- توصیه می شود از لباس زیرهای نخی استفاده نمایید و هرروز لباس زیر خود را تعویض کنید.
- استفاده از تامپون ها بعد از مشاهده کیست توصیه نمی شود.
- از برقراری رابطه جنسی تا زمان تشخیص و درمان توده های تناسلی خودداری نمایید.
- نشستن در آب گرم برای تسکین درد و کمک به رفع کیست های تناسلی توصیه می شود.
- در صورت درد می توانید از مسکن های ساده استفاده نمایید.
برآمدگی ناشی از زگیل تناسلی !
به صورت کلی باید بدانید که هنوز درمان قطعی برای رفع زگیل تناسلی وجود ندارد اما اگر آثار و عوارض ناشی از آن برای بیمار آزاردهنده باشد ، می توان به کمک منجمد سازی ، لیزر و یا جراحی زگیل را خارج نمود. دقت داشته باشید که نباید زگیل تناسلی را با توده های تناسلی به اشتباه گرفت.