بیرون زدگی مقعد یا پرولاپس رکتوم بیماری دردناک است که بیشتر افراد آن را با این نام می شناسند. این بیماری دارای علائمی چون سوزش ، خارش ، درد یا خونریزی همراه است. البته این عارضه در اثر علتهای متعدد به وجود آمده که هموروئید و بیرون زدگی قسمت انتهایی رکتوم از موارد آن هستند. بنابراین در ادامه همراه ما باشید تا با اصلی ترین علتهای بیرون زدگی مقعد آشنا شوید.
بیرون زدگی مقعد چیست؟
پرولاپس رکتوم یا همان بیرون زدگی مقعد که حتی برخی افراد به آن گوشت اضافه مقعد نیز می گویند ، دارای انواع مختلف است. قسمت انتهایی رکتوم یا راست روده که در اثر عواملی چون شل شدن عضلات دچار افتادگی و بیرون زدگی غیر طبیعی می شود ، می تواند به مرور زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد.
پرولاپس مقعد دارای انواع مختلفی است که برخی از اصلی ترین آنها عبارت اند از:
- پرولاپس داخلی
- پرولاپس خارجی
- پرولاپس مخاط
البته باید توجه داشته باشید که این مشکل با بیماری هموروئید کاملا متفاوت بوده و علتهای بروز هر کدام نیز متفاوت هستند.
علائم بیرون زدگی مقعدی یا پرولاپس رکتوم
بیرون زدگی مقعدی همراه با علائم قابل مشاهده بوده و یک بیماری خاموش به شمار نمی رود. برای مثال یکی از اصلی ترین علائم بیرون زدگی مقعدی شامل اجابت مزاج دشوار و درد هنگام مدفوع است. از دیگر علائم این بیماری می توان به نکات زیر اشاره نمود:
- احساس بیرون زدگی و گوشت اضافه در ناحیه مقعدی
- احساس درد در راست روده یا مقعد
- مشاهده توده قرمز و خارش ناحیه مقعد
- مرطوب بودن ناحیه مقعدی و التهاب
- خونریزی و درد شدید
- خروج ترشحات مقعدی
- مشکلات عصبی یا وارد شدن ضربه
- داشتن سابقه جراحی های ناموفق
فرق بیرون زدگی مقعد و بواسیر
بیماران باید توجه داشته باشند که بیرون زدگی مقعدی با بواسیر کاملا دو بیماری مجزا هستند که هر کدام علائم و علت بروز منحصر به فرد خواهند داشت.
برای مثال بیماری هموروئید ، در اثر ورم عروق راست روده و مقعد به وجود می آید که یبوست اصلی ترین عامل آن به شمار میرود . در مقابل پرولاپس رکتوم در اثر عوامل متعدد به وجود آمده و شامل افتادگی رکتوم به شمار می رود. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه علائم اقدام به خود درمانی نکرده و حتما آن را با پزشک در میان بگذارید.
نحوه تشخیص بیرون زدگی مقعدی
تشخیص بیرون زدگی رکتوم از بواسیر یا سایر بیماری های مقعدی تنها توسط پزشک متخصص انجام برخی آزمایش ها امکان پذیر بوده و بیمار توانایی بررسی عارضه را نخواهد داشت. برخی از اصلی ترین راه های تشخیص پرولاپس رکتوم عبارت اند از:
- معاینه فیزیکی یا چشمی که شامل بررسی دقیق پزشک متخصص است
- مانومتری رکتال که شامل وارد کردن لوله باریک به داخل مقعد و بررسی فشار آن است
- سونوگرافی مقعدی که درون رکتوم را به طور دقیق بررسی می کند
- کولونوسکوپی که شامل وارد کردن دوربین به داخل رکتوم و مقعد بوده و داخل آن را به طور دقیق به پزشک نشان می دهد
- آزمایش مدفوع که شامل نمونه برداری از آن است
عکس بیرون زدگی رکتوم
علت اصلی بیرون زدگی مقعدی چیست؟
مواردی متعددی می تواند سبب بروز بیرون زدگی مقعدی شود ، برای مثال وارد شدن فشار شدید به مقعد از علتهای اصلی ای بیماری است. علاوه بر آن دیگر علتهای بیرون زدگی شامل موارد زیر هستند:
- افزایش سن که موجب تضعیف عضلات مقعدی می شود
- اسهال یا یبوست مکرر
- سوابق آسیب دیدگی از جمله جراحی های مقعدی یا بیماری های مقعد
- مشکلات و آسیب های عصب مقعد
- ضعف عضلات کف لگن
درمان بیرون زدگی مقعدی
به طور کلی درمان بیرون زدگی مقعدی تنها به دست پزشک متخصص امکان پذیر است. از آنجایی که تشخیص این بیماری هم توسط بیمار امکان پذیر نیست ، بنابراین درمان هم امکان پذیر نخواهد بود. در این صورت بیمار باید با مراجعه به پزشک نسبت به انجام برخی روشهای درمان از جمله لیزر یا عمل جراحی اقدام کند. روشهای درمان بیرون زدگی مقعدی ، چندان دشوار نبوده و معمولا با یک جلسه لیزر یا جراحی سرپایی قابل بهبود خواهد بود.
در نتیجه روشهای درمان خانگی به هیچ عنوان موثر نبوده و نمی تواند سبب بهبودی بیمار شود.
چگونه از پرولاپس جلوگیری کنیم؟
داشتن سبک زندگی سالم و صحیح تا حد زیادی بر بروز یا پیشگیری از بیماری ها موثر است. بنابراین برخی از روشهای پیشگیری از بیرون زدگی مقعدی عبارت اند از:
- نوشیدن آب و مایعات
- داشتن فعالیت های کافی و منظم
- استفاده از انواع فیبر و سبزیجات در وعده های غذایی
- جلوگیری از ابتلا به یبوست یا اسهال با توجه به نوع تغذیه و حساسیت های فردی
- حفظ تعادل وزن
نتیجه گیری
بیرون زدگی مقعدی با بیماری هموروئید کاملا فرق داشته و از یکدیگر مجزا هستند. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه علائم در ناحیه مقعد و نشیمنگاه حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و از خود درمانی پرهیز کنید.
