متاسفانه یکی از عارضه های بسیار شایع در میان افراد یبوست می باشد تا جایی که ممکن است هر فردی در زندگی حداقل برای یک بار این مشکل را تجربه نماید. به صورت کلی این عارضه خطرناک نیست اما عدم درمان آن می تواند مشکلات بزرگتری را برای فرد ایجاد نماید. اگر شما نیز به دنبال راهی موثر برای درمان یبوست خود هستید ، مطالعه این مقاله از کلینیک رکتال ، بهترین مرکز بیماری های نشیمنگاهی را از دست ندهید ؛ چرا که قصد داریم تمامی راهکارهای موثر در رفع یبوست را برای شما عزیزان شرح دهیم. با مطالعه این مقاله می توانید در مدت زمان کوتاهی خشکی مزاج خود را درمان نمایید.
یبوست چه علائمی دارد ؟
پیش از آنکه به بررسی راه های درمان یبوست بپردازیم ، لازم است با شایع ترین علائم این عارضه آشنا شوید :
- مدفوع سفت
- درد شکمی همراه با نفخ
- احساس عدم تخلیه کامل مدفوع
- حالت تهوع
- زور زدن بیش از حد در هنگام اجابت مزاج
- نیاز به کمک برای تخلیه رکتوم
- سردرد
- کم شدن تعداد دفعات دفع
- کاهش اشتها
- باد کردن شکم
درمان سریع یبوست
اگر بدون سابقه هیچ بیماری و به صورت ناگهانی و مقطعی دچار این مشکل شده اید ، می توانید برای درمان یبوست خود از روش های خانگی کمک بگیرید. از جمله راهکارهای موثر در این امر می توان به درمان با خوردن انجیر خیس شده به صورت ناشتا ، آلو خشک ، اسفناج ، انگور ، عسل ، رازیانه ، تخم کتان و غیره اشاره نمود. این گروه از مواد خوراکی در دسته درمان های غیر دارویی یبوست قرار گرفته و می توانید در مدت زمان کوتاهی با مصرف یکی از اقلام خوراکی ذکر شده در منزل ، به درمان مشکل خود کمک نمایید.
علاوه بر مصرف ملین های خوراکی ، انجام برخی فعالیت ها می تواند در این امر موثر باشد که از جمله این موارد می توان به پیاده روی صبحگاهی ، نوشیدن آب ولرم به صورت ناشتا ، یوگا و حرکات کششی اشاره نمود. دقت داشته باشید که یبوست هرچند که موضوع شایع و ساده ای به نظر می رسد ؛ اما هرگونه ساده انگاری و عدم توجه به این موضوع می تواند موجب بروز مشکلات بسیاری مثل شقاق ، هموروئید و غیره شود و سلامتی شما را به خطر بیندازد.
آزمایشات لازم جهت تشخیص و درمان یبوست
در بیشتر مواقع به کمک معاینات عمومی و همچنین پرسش هایی در خصوص شرایط بیمار می توان این عارضه را تشخیص داد. اما برای تشخیص نوع مزمن این عارضه لازم است از برخی روش ها و آزمایشات تشخیصی استفاده شود :
- آزمایش خون : هدف از انجام این آزمایش یافتن یک بیماری سیستمیک مثل بالا بودن سطح کلسیم و یا کم کاری تیروئید می باشد.
- تصویربرداری با اشعه ایکس : به کمک این تست می توان انسداد روده یا مدفوع در روده بزرگ را تشخیص داد.
- کولونوسکوپی : در این روش تشخیصی پزشک می تواند به کمک یک لوله انعطاف پذیر مجهز به دوربین روده بزرگ را به صورت کامل بررسی کند.
رژیم غذایی موثر در درمان یبوست
نکته قابل توجه در درمان یبوست ، توجه به تغذیه و رژیم غذایی است. شما با مصرف برخی مواد غذایی می توانید از ابتلا به این مشکل جلوگیری نمایید :
- مصرف مواد خوراکی سرشار از فیبر مثل آجیل ، میوه و سبزیجات تا حد زیادی در درمان یبوست و جلوگیری از بروز آن موثر هستند ؛ از این رو توصیه می شود حتما این دسته از اقلام خوراکی را در برنامه غذایی روزانه خود جای دهید.
- مصرف مایعات به ویژه آب و نوشیدنی های گرم در جلوگیری از بروز یبوست بسیار موثر هستند.
- روغن کرچک ، روغن زیتون ، آلوئه ورا ، خاکشیر ، سبوس برنج ، کاهو نیز در درمان این بیماری بسیار موثر هستند.
درمان یبوست در خانه
از جمله مهم ترین روش ها برای درمان یبوست و پاکسازی روده به صورت قطع به شرح زیر می باشد :
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر : استفاده از این نوع مواد غذایی به مرطوب شدن و پاکسازی روده ها و دستگاه گوارش کمک می کند. همچنین فیبر مقدار مدفوع را افزایش داده و به تقویت عضلات دستگاه گوارش کمک می کند. بلغور ، سبزیجات ، عدس ، جو دو سر ، میوه های خشک و تازه از جمله مواد حاوی فیبر هستند که مصرف آن ها در درمان خشکی مزاج توصیه می شود.
- ورزش و افزایش فعالیت بدنی : لازم است بدانید که بیشتر افرادی که به این مشکل دچار هستند ، فعالیت بدنی بسیار کمی دارند ؛ در حالی که ورزش کردن به صورت روزانه و حداقل به مدت 15 دقیقه در روز می تواند به هضم غذا و حرکات سریع تر آن در روده کمک نماید. از جمله ورزش های بسیار موثر در درمان یبوست می توان به پیاده روی اشاره نمود.
- مایعات : در درمان خشکی مزاج ، از مصرف مایعات و نوشیدن آب غافل نشوید. لازم است بزرگسالان روزانه 8 الی 10 لیوان مایعات بدون کافئین مصرف کنند. دقت داشته باشید که نوشیدنی های کافئین دار تنها تعداد دفعات ادرار را افزایش داده و آب بدن را کم می کند.
- پرتقال : از جمله میوه های سرشار از ویتامین سی بوده که منبع غنی از فیبر می باشد. مصرف روزانه دو عدد پرتقال می تواند در جلوگیری و رفع یبوست بسیار موثر باشد.
- درمان یبوست شدید با آلو : آلو سیاه سرشار از فیبر بوده ؛ از این رو برای رفع یبوست شدید بسیار توصیه می شود. مصرف آلو موجب افزایش انقباضات روده شده و با تحریک روده سبب درمان این عارضه می شود.
- چمباتمه زدن : از جمله راهکارهای خانگی موثر در در رفع این عارضه ، چمباتمه زدن در دستشویی است. این کار به خروج مدفوع و تحریک روده کمک زیادی می کند.
- رفع یبوست شدید با انجیر : انجیر به صورت تازه و یا خشک به دلیل فیبر بالا به عنوان یک ملین طبیعی شناخته می شود که برای درمان خشکی مزاج ، سریع پیشنهاد می شود. افرادی که به یبوست مزمن دچار هستند ، می توانند با اضافه کردن انجیز به برنامه غذایی خود از بروز این مشکل پیشگیری نمایند.
- خاکشیر موثر در درمان یبوست : از جمله راهکارهای تاثیرگذار و سریع برای رفع مشکل یبوست ، مصرف خاکشیر می باشد. خاکشیر دارای طبع ملایم بوده و به حرکات روده کمک می کند و همچنین آب بدن را افزایش می دهد.
عوارض عدم درمان یبوست
دقت داشته باشید که خشکی مزاج ، یکی از عارضه ها و بیماری های دستگاه گوارش شناخته می شود که هرگونه بی توجهی نسبت به درمان آن می تواند عوارض متعددی را به دنبال داشته باشد و خطر ابتلا به بیماری های مربوط به ناحیه مقعد را افزایش دهد که هر یک از این بیماری ها با مشکلات خاص خود همراه است. از جمله عوارض عدم درمان یبوست به موارد زیر می توان اشاره نمود :
- فیشر یا شقاق مقعدی
- هموروئید یا بواسیر
- درد شکم
- بی اشتهایی
آیا موز برای درمان یبوست خوب است ؟
خوب است بدانید که موز سفت و سبز می تواند خشکی مزاج شما را تشدید نماید ؛ در حالی که موزهای رسیده دارای فیبر بالایی هستند ؛ از این رو در درمان و رفع یبوست می توانند موثر واقع شوند.
روش های موثر در درمان یبوست شدید و مزمن
- در ادامه به بهترین قرص یبوست و داروهای شیمایی موثر در رفع این عارضه اشاره شده است ، دقت داشته باشید که داروهای ملین به عنوان آخرین راه برای درمان در نظر گرفته می شوند و مصرف آن ها حتما با تجویز پزشک باید انجام شود.
- برخی از این داروها خاصیت تحریک کنندگی روده دارد و انقباضات روده را افزایش می دهد.
- دسته دیگری از داروهای ملین کننده برای کاهش حرکات کولون تجویز می شوند.
- برخی از داروها نیز با هدف شل و مرطوب کردن مدفوع تجویز می شوند.
آیا منیزیم با یبوست ارتباط دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت: یکی از عوامل موثر در ایجاد یبوست کمبود منیزیم در بدن است.این ماده نقش مهمی در تنظیم عملکرد عضلات روده ها دارد و از طریق جذب آب باعث تسهیل حرکت مدفوع در دستگاه گوارش می شود. منیزیم به عنوان یک الکترولیت باعث تحریک روده ها می شود و نبود آن موجب کندی این حرکات در روده می شود و فرد را مبتلا به یبوست می کند.
یبوست چه زمانی می تواند خطرناک باشد؟
اگر در مدفوع و یبوست خود ، خون مشاهده کردید. اگر درد شدید داشتید و این درد بیش از سه هفته به طول انجامد ، در این هنگام یبوست می تواند خطرناک تلقی شود. در ادامه به موارد دیگری اشاره می کنیم:
- نداشتن اجابت مزاج بیش از سه روز
- در هنگام بارداری و شیردهی
- گرفتگی شدید شکم و احساس درد شدید
- سیاه بودن و قیری شکل بودن مدفوع
- خستگی یا ضعف عضلانی بسیار شدید
- استفاده کردن از ملین ها و موثر نبودن آنها
یبوست باعث آسیب دیدن روده ها می شود؟
در صورتی که حالت برای شما خفیف باشد و برای درمان آن سریع اقدام کنید ،
روده دچار آسیب نمی شوند. ولی اگر به دلیل عدم درمان به موقع یبوست مزمن شود. این موضوع منجر به بیماری هایی همچون : هموروئید ، بی اختیاری یا نشت مدفوع و حتی در مواردی شقاق می شود.
اگر نوزادان دچار یبوست شوند چه باید کرد؟
استفاده از ملین ها به کودک در رفع ایجاد یبوست کمک می کند. مصرف آب به میزان کافی در درمان اولیه یبوست بسیار موثر است. باید به این نکته توجه داشته باشید که این مشکل در کودکان و بزرگسالان متفاوت است و به هیچ عنوان بدون نظر پزشک و خودسرانه روشی را انتخاب نکنید.چرا که این موضوع می تواند مشکلات جدی برای کودک ایجاد کند.