جوش ها اغلب به مشکلات پوستی مربوط هستند و معمولا در نواحی صورت و قسمت هایی از بدن مشاهده می شوند ، اما باید بدانید که جوش ها ممکن است در ناحیه تناسلی و مقعد نیز بروز پیدا کنند. این عارضه ممکن است برای هر انسانی در هر دوره اتفاق بیفتد اما سوال اینجاست که آیا جوش مقعدی خطرناک است ؟ روش های درمان جوش های موجود در ناحیه مقعد چیست ؟ علائم و نشانه های آن چه می باشد ؟ ممکن است در بسیاری از مواقع این عارضه با سایر بیماری های نشیمنگاهی به اشتباه گرفته شود ؛ از این رو در این مقاله از کلینیک رکتال ، بهترین مرکز بیماری های مقعدی در تهران در نظر داریم شما را با صفر تا صد این عارضه آشنا نماییم. جهت کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
جوش مقعدی چیست؟
به این عارضه در زبان انگلیسی Anal Boils یا Anal pimples گفته می شود که نوعی عفونت باکتریایی یا پوستی است که انواع مختلفی دارد.
جوش های معمولی اغلب به صورت عارضه های قرمز و یا صورتی رنگ کوچک بروز پیدا می کنند که حاوی مواد زائد آبکی و یا چرک هستند. به برجستگی های بزرگ که در پوست فرو رفته اند پاپول گفته می شود. در صورتی که توده های بزرگ حاوی چرک باشند به آن ها کیست گفته می شود که جزو دردناک ترین جوش های مقعد به شمار می آیند و به درمان پزشکی نیاز دارند.
علائم و نشانه های جوش مقعدی
یکی از بارزترین نشانه های جوش در اطراف مقعد ، ضایعه متورم و ملتهب است که اغلب به رنگ قرمز است و ممکن است با درد همراه باشد یا به اصطلاح تیر بکشد. اغلب دفع مدفوع ، سرفه کردن و نشستن موجب وخیم تر شدن نشانه ها شود. از علائم جوش مقعدی به موارد زیر می توان اشاره نمود :
- خونریزی مقعدی
- تخلیه ترشحات چرک مانند از مقعد
- سوزش بافت های اطراف نشیمنگاه
- درد در هنگام دفع و یبوست
- احساس در در بخش تحتانی شکم
- درد در ناحیه مقعد یا رکتوم
در صورتی که جوش مقعدی شما بیش از اندازه متورم و چرکی بود ، با کوچکترین لمس احساس درد شدید و ناراحتی داشتید ، لازم است جهت درمان سریع تر آن به پزشک مراجعه نمایید. جوش های مقعدی از جمله دردناک ترین جوش ها هستند که اغلب درد زیادی دارند اما ممکن است در ابتدا که ظاهر می شوند تنها برجسته بوده و هیچ دردی نداشته باشند.
بیماری هایی که ممکن است با جوش مقعدی اشتباه گرفته شوند !
کیست مویی : این عارضه که با عنوان سینوس پیلونیدال نیز شناخته می شود یک نوع کیست کوچک بوده که با چربی و بقایای پوستی مسدود شده است. کیست مویی در صورت عفونی شدن به یک آبسه دردناک تبدیل می شود و می تواند در اندازه های کوچک تا بزرگ رشد کند. لازم است بدانید که این عارضه در نزدیکی و بالای شکاف باسن بروز پیدا می کند.
بواسیر یا هموروئید : از آنجایی که بواسیر موجب تورم در نواحی مقعد می شود و می تواند ناراحتی و درد ایجاد نماید ، ممکن است گاهی اوقات با جوش مقعدی به اشتباه گرفته شود. در صورتی که خونریزی در هنگام دفع دارید و یا در هنگام خشک کردن خود آثار خون را روی دستمال مشاهده کردید ، به احتمال زیاد این عارضه به هموروئید ارتباط دارد.
فیستول : از دیگر بیماری های نشیمنگاهی که ممکن است با جوش مقعدی به اشتباه گرفته شود به فیستول می توان اشاره نمود که شبیه به آبسه و یا جوش روی پوست اطراف باسن بروز پیدا می کند. در مراحل اولیه بروز فیستول اغلب با جوش به اشتباه گرفته می شود. اما با شناخت علائم این مشکل می توانید شاهد تفاوت های این دو عارضه باشید. از جمله علائم و نشانه های فیستول که در تشخیص مورد بررسی قرار می گیرد ، به موارد زیر می توان اشاره نمود :
- خروج ترشح از ناحیه فیستول که ناشی از چرک و بوی بد مدفوع است.
- التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از تخریب بافت های اطراف ناحیه مقعد و عفونت و همچنین خروج ترشحات چرکی است.
- بروز آبسه های دائمی و مکرر در اطراف مقعد
- قرمزی و تورم ناشی از چرک و عفونت در اطراف مقعد
- درد ضربان دار یا با ریتم ثابت همراه با احساس سوزش در حرکت کردن ، نشستن ، سرفه و اجابت مزاج
- بی اختیاری در کنترل گاز معده و دفع مدفوع
- تب به دلیل گسترش عفونت در بدن
- مشاهده سوراخ فیستول در پوست نواحی اطراف مقعد
آبسه مقعدی : نوعی عفونت است که منجر به تجمع چرک در لایه های عمیق پوست می شود. این عارضه قرمزی و درد زیادی را در محل آبسه ایجاد می کند و معمولا به درمان دارویی و گاهی جراحی نیاز دارد.
زگیل تناسلی : یکی از شایع ترین بیماری های مقاربتی در انسان است که به آن زگیل مقعدی نیز گفته می شود. دقت داشته باشید گه زگیل تناسلی به دلیل ابتلا به ویروس پایپلومای انسانی یا HPV بروز پیدا می کند و تفاوت های قابل توجهی با جوش مقعدی دارد به همین دلیل نباید ببا یکدیگر به اشتباه گرفته شوند. از جمله تفاوت های این دو عارضه می توان به این موضوع اشاره نمود که زگیل در اندازه های بسیار ریز و کوچک بروز پیدا کرده به مرور رشد کرده و بزرگ می شود تا جایی که ممکن است قسمت های زیادی از مقعد را تحت پوشش قرار دهد.
علت جوش مقعدی
در شرایطی که منافذ پوستی مسدود شوند ، جوش هایی در سطح و یا زیر پوست ایجاد می شوند. منافذ سوراخ های کوچک و ریزی در پوست شما هستند که به یک فولیکول در قسمت زیرین منتهی می شوند. فولیکول حاوی غده چربی و مو است که این چربی به نرم نگه داشتن پوست و همچنین حذف سلول های مرده کمک می کند. در شرایطی که غدد چربی بیش از اندازه فعال شوند و مقداری زیادی سبوم تولید کنند ، موجب مسدود شدن منافذ پوستی می شوند. از جمله دلایل تولید بیش از حد چربی به باکتری ، تعریق غیر عادی ، عدم رعایت بهداشت ، هورمون ها ، رژیم غذایی ناسالم ، ژنتیک و تحریک پوست در اثر عوامل خارجی می توان اشاره نمود.
جوش مقعدی در کودکان
بروز این عارضه در ناحیه نشیمنگاه کودک می تواند با خارش و درد زیادی همراه باشد. معمولا جوش مقعدی و یا آبسه ها در ناحیه نشیمنگاه کودک به دلیل مسدود شدن غده مقعدی بروز پیدا می کنند و می توانند در نهایت عفونی شوند.
روش های درمان جوش مقعدی
در صورتی که در ناحیه مقعد خود احساس برآمدگی می کنید و این تصور را دارید که ممکن است جوش نباشد ، لازم است حتما به یک پزشک متخصص مراجعه نمایید. دقت داشته باشید که اولین و مهم ترین مسئله ای که در برخورد با جوش مقعدی باید در نظر داشته باشید این است که باید از فشار دادن و خراش دادن جوش با ناخن خودداری نمایید. در برخی شرایط تنها رعایت بهداشت می تواند در رفع این عارضه موثر واقع شود.
درمان با پماد و دارو
در برخی شرایط ممکن است برای کمک به کوچک شدن و برطرف شدن جوش مقعدی به استفاده دارویی نیاز باشد. معمولا این داروها به صورت موضعی و یا خوراکی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله داروهای موثر در رفع جوش های ناحیه مقعد به موارد زیر می توان اشاره نمود :
- صابون های آنتی باکتریال
- استفاده از مواد ضد عفونی کننده
- داروهای آنتی بیوتیک
جراحی و لیزر
ممکن است گاهی اوقات علت جوش مقعدی به برگشت مو در این ناحیه و یا حساسیت های غذایی ارتباط داشته باشد که در چنین شرایطی لازم است حتما با مراجعه به بهترین کلینیک درمان بیماری های نشیمنگاهی در تهران ، به فکر از بین بردن این مشکل باشید. در شرایطی که این جوش ها بزرگ شوند ، ممکن است نشانه ای از یک بیماری خاص باشند که نیاز است علل اصلی بروز آن پیدا شود. گاهی روش های خانگی و دارویی در رفع این عارضه موثر نبوده و در چنین شرایطی لازم است از درمان های لیزری و یا جراحی کمک گرفته شود که اغلب با نتایج دائمی همراه است.
درمان فوری جوش مقعدی
اگر این اطمینان را دارید که برجستگی ایجاد شده در ناحیه مقعد جوش است ؛ می توانید برای کمک به تسریع روند بهبودی و از بین رفتن جوش های خود از کمپرس گرم استفاده نمایید.
مدت زمان لازم برای از بین رفتن جوش مقعدی چقدر است ؟
معمولا بعد از گذشت 1 الی 3 هفته این زائده پوستی تخلیه شده و از بین می رود.
درمان های خانگی موثر برای رفع جوش مقعدی
- شما به کمک برخی راهکارهای ساده خانگی می توانید به بهبودی جوش در مقعد کمک نمایید.
- استفاده از کمپرس گرم به خارج شدن سریع عفونت از جوش و تخلیه آن کمک می کند. می توانید برای این منظور از یک حوله گرم و یا کیسه حاوی آب گرم کمک بگیرید. برای دریافت نتیجه گیری موثر لازم است این فرآیند را چندین مرتبه در روز تکرار نمایید.
- نکته مهم دیگر در درمان خانگی جوش مقعدی تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد است. برای این کار لازم است به کمک آب و صابون به خوبی باسن و مقعد خود را بشویید و سپس لباس زیر نخی تمیز بپوشید تا جریان هوا را به خوبی عبور دهد. همچنین باید از پوشیدن لباس های چسبان خودداری نمایید.
مراقبت های بعد از جراحی جوش مقعدی
- برای تخلیه و بهبود معمولا ناحیه آبسه باز می ماند ؛ به همین دلیل با رعایت بهداشت و نکات مراقبتی باید از بروز عفونت جلوگیری کنید.
- بعد از هربار مدفوع نشستن در وان حمام توصیه می شود.
- بهتر است برای جلوگیری از ناراحتی و درد در هنگام مدفوع از ملین ها استفاده شود.
عدم درمان جوش مقعدی با چه عوارضی همراه است ؟
به هیچ عنوان جوش در مقعد را بدون درمان رها نکنید ؛ چرا که این عارضه خود به خود درمان نمی شود و به مرور می تواند مشکلات جدی تری را برای بیماران ایجاد نماید که در ادامه به آن ها اشاره شده است :
- قانقاریای فورنیه که هرچند نادر است اما نوعی عفونت خطرناک می باشد.
- فیستول مقعدی که نوعی زخم باز نابهنجار در نواحی مقعد است.
- سپسیس که می تواند عارضه ای خطرناک برای زندگی بیماران باشد.
روش های جلوگیری از جوش مقعدی
- تمیز نگه داشتن ناحیه مقعدی و رعایت بهداشت شخصی
- محافظت از خود در برابر بیماری های مربوط به مقاربت جنسی
- درمان و کنترل بیماری های زمینه ای که می تواند منجر به بروز جوش مقعدی شود.
تفاوت میان هموروئید و جوش
هموروئید به رگ‌های ورم‌کرده زیر پوست در ناحیه راست روده یا مقعد اشاره دارد. در برخی موارد، لخته خون نیز ممکن است تشکیل شود که باعث افزایش ورم، درد و ناراحتی می‌شود. اگر برآمدگی ایجاد شده دردناک باشد، احتمالاً به هموروئید اشاره دارد.
همچنین، هموروئید ممکن است با خونریزی همراه شود. اگر پس از دفع مدفوع، در حین خشک کردن خودتان، خون قرمز روشن مشاهده شود، این نشانه از التهاب وجود هموروئید است.
تفاوت میان جوش و کیست پیلونیدال
در کیست پیلونیدال، منافذ پوست به دلیل بسته شدن به دلیل چربی، مواد زاید و آلودگی‌ها به شکل یک کیسه یا پاکت باد می‌پیوندند. اگر کیست پیلونیدال عفونی شود، ممکن است به یک آبسه دردناک تبدیل شود.
برای تشخیص کیست پیلونیدال از جوش مقعدی، یک نکته این است که کیست پیلونیدال معمولاً نزدیک به قسمت بالای شکاف باسن شکل می‌گیرد، نه در قسمت پایینی یا اطراف مقعد.
عوارض جوش مقعدی
از جمله نتایجی که ممکن است ناشی از ابتلا به جوش در منطقه مقعد در فرد بروز کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست
- بی‌اختیاری در دفع مدفوع
- احتمال ابتلا به فیستول
- خروج مایعات زحاف از مقعد
- گسترش عفونت به مناطق دیگر اطراف مقعد
- احساس توده یا ناهمواری در اطراف مقعد یا خود مقعد
- درد و حساسیت، به‌ویژه در اطراف برآمدگی جوش مقعدی که ممکن است بیشترین نشانه آن باشد.
تشخیص جوش مقعدی
هنگام مراجعه به پزشک با علائم آبسه، انتفاخ، یا درد در ناحیه مقعد، معمولاً پزشک سؤالاتی درباره علائم تجربه شده شما و سابقه پزشکی شما خواهد پرسید. سپس، یک معاینه بدنی انجام می‌شود تا علت احتمالی جوش زدن مقعد بررسی شود. این مرحله، به طور کاملاً حیاتی برای تشخیص صحیح است و خجالت‌آور نیست؛ بنابراین، بهتر است خجالت را کنار بگذارید و به فکر درمان خود باشید.
پزشک در کلینیک بیماری‌های گوارش نیز ممکن است بررسی کند که آیا در ناحیه مقعد تورم، قرمزی، یا درد مشاهده می‌شود یا خیر. در برخی موارد ممکن است هیچ علامت ظاهری از جوش مقعدی وجود نداشته باشد. برای تشخیص صحیح، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری اعمال کند که شامل معاینه رکتال دیجیتال، آنوسکوپی (بررسی دقیق داخل کانال مقعدی و پایین رکتوم)، آزمایش خون، تصویربرداری ام‌آرای، سونوگرافی یا سی‌تی اسکن باشد.
